Araç Değer Kaybı ve Sigorta Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Trafik kazası sonrasında araçlar ne kadar kusursuz şekilde onarılsa da geçmişte hasar gördüğü için tramer kaydına işlenir ve bu durum aracın ikinci el piyasa değerinde düşüşe neden olur. Bu kayıp, aracın orijinalliğini yitirmesinden kaynaklanan maddi zarar tazminatı kapsamında değerlendirilen bir durumdur ve araç değer kaybı tazminatı olarak adlandırılır.
Kazada kusursuz olan araç sahipleri, sigorta kapsamında değer kaybı tazminatı talep edebilirler. Bu hukuki süreçte doğru adımların atılması, yaşanan maddi kaybın telafisini kolaylaştırır. Değer kaybı hesaplama işlemi, aracın yaşı, kilometresi, hasarın boyutu ve ikinci el piyasa değerlemesi gibi çeşitli kriterlere göre uzmanlarca yapılır.
Zorunlu trafik sigortası poliçesi kapsamındaki haklar ve tazminat başvuru süreçleri hakkında bilgi sahibi olmak, araç sahiplerinin mağduriyetini önler. Bu nedenle araç değer kaybı davası açmadan önce dikkatli ve bilinçli hareket etmek, sigorta şirketiyle yürütülen sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlar. Sigorta hukuku kapsamında araç değer kaybını en aza indirmek ve hak edilen tazminatı almak için sigorta şartlarının iyi anlaşılması ve sürecin doğru yönetilmesi büyük önem taşır.
Araç Değer Kaybı Nedir ve Nasıl Telafi Edilir?
Trafik kazalarının ardından araç sahiplerinin sıkça karşılaştığı konulardan biri de araç değer kaybı tazminatıdır. Araç değer kaybı, kaza sonrasında onarımı yapılan bir aracın ikinci el piyasasında kaza öncesindeki değerinden daha düşük bir fiyata satılma durumudur. Aracın kusursuz şekilde tamir edilmesi bile bu değeri eski haline getirmeye yetmez. Çünkü aracın geçmişte hasar görmüş olması ve tramer sorgulama sonuçlarında görünmesi, alıcıların gözünde değer kaybına yol açar.
Kazaya karışan araçların onarımı tamamlandıktan sonra satışa çıkarılması genellikle ikinci el değer kaybına neden olur. Tramer kayıtlarında aracın hasar geçmişinin yer alması, potansiyel alıcıların tereddüt etmesine ve aracın değerinin düşmesine yol açar. Hasarın boyutu, aracın modeli, yaşı ve kilometresi gibi faktörler de değer kaybı oranını etkiler.
Araç değer kaybı tazminatı, kazada kusurlu olan tarafın trafik sigortası kapsamında karşılanır. Kaza sonrası mağdur durumda olan sürücüler, belirli şartları sağladıklarında sigorta şirketlerinden değer kaybı tazminatı talep edebilirler. Bu hak hem maddi kaybın telafi edilmesi hem de hukuki mağduriyetin önlenmesi açısından önemlidir.
Araç Değer Kaybı ve Sahip Olduğunuz Haklar
Trafik kazaları sonucunda araçların onarımı yapılsa bile hasar kaydının oluşması nedeniyle araçlar ikinci el piyasasında değer kaybına uğrar. Fakat kazada kusursuz olan araç sahiplerinin bu değer kaybını karşılamak için yasal hakları bulunur.
Kazada kusursuz olan araç sahipleri, değer kaybını karşılamak için kusurlu tarafın sigorta şirketinden tazminat talep edebilir. Bu hukuki süreçte izlenmesi gereken yollar şu şekildedir:
• Kusursuz sürücüler, kazadan itibaren 2 yıllık hukuki süre içinde kusurlu sürücünün trafik sigortasından değer kaybı tazminatı talep edebilir. Başvuru süresinin geçirilmesi durumunda hak kaybı yaşanabileceği için bu süreye dikkat edilmelidir.
• Sigorta şirketi ödeme yapmaktan kaçınırsa, kusursuz sürücüler kusurlu sürücü veya ruhsat sahibine karşı dava açarak yasal yollarla tazminat talebinde bulunabilirler.
• Standart kasko sigortası poliçeleri araç değer kaybını karşılamasa da poliçeye değer kaybı teminatı eklenerek bu zarar güvence altına alınabilir. Böylece kasko sigortası değer kaybını karşılayabilir.
• Bazı sigorta şirketleri, değer kaybı tazminatı için bilirkişi raporu talep edebilir. Bu rapor, aracın değer kaybının tespit edilmesinde hukuki delil olarak kabul edilir.
Araç sahiplerinin maddi kayıpları en aza indirmesi için trafik sigortası ve kasko sigortasını eksiksiz yaptırmaları önemlidir. Araçların marka, model ve yaşına göre belirlenen kasko değer listesi incelenerek en uygun sigorta seçimi yapılabilir. Böylece olası bir kaza durumunda hem araç güvence altına alınır hem de değer kaybı riskine karşı önlem alınmış olur.
Araç Değer Kaybında Kusursuzluk Kriteri ve Etkileri
Trafik kazaları sonrasında her araçta değer kaybı oluşmaz. Bir aracın değer kaybı tazminatına hak kazanabilmesi için öncelikli şart, kazada kusursuz ya da daha az kusurlu olmasıdır. Kazada kusursuz olan araç sahipleri, oluşan değer kaybının tamamını talep etme hakkına sahiptir. Fakat kısmi kusurlu sürücüler ise yalnızca kusursuzluk oranları kadar değer kaybı tazminatı alabilirler. Bu durum, adil bir zarar karşılaması için sigorta hukukunun önemli bir ölçütüdür.
Araçtaki değer kaybı yalnızca kazanın oluş biçimine değil, bazı teknik ve ekonomik faktörlere de bağlıdır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
• Araç ne kadar fazla kullanılmışsa, değer kaybı miktarı da o oranda düşük olabilir. Düşük kilometreli araçlarda değer kaybı daha yüksek hesaplanır.
• Aracın hasarsız durumdaki ikinci el rayiç bedeli, değer kaybının hesaplanmasında belirleyici bir etkendir. Piyasa değeri yüksek araçların değer kaybı daha fazla olabilir.
• Kazada zarar gören parçalar, değer kaybının miktarını etkiler. Aracın ana gövdesi veya şasi gibi kritik bölgelerdeki hasar daha fazla değer kaybına neden olurken, değiştirilebilir parçalar üzerindeki hasarlar daha az etki eder.
Araç sahiplerinin, değer kaybı tazminatından yararlanabilmesi için kazadaki kusur oranının net bir şekilde belirlenmesi büyük önem taşır. Bu süreçte kusur oranı tespiti, tazminat hakkının tam anlamıyla kullanılmasını sağlar. Kusursuz sürücüler veya kısmi kusurlu olanlar, sigorta şirketlerine başvurarak hak ettikleri değer kaybı tazminatını talep edebilirler.
Araç Değer Kaybı Tazminatında Sigorta Şirketinin Rolü
Araç sahiplerinin her yıl yaptırmakla yükümlü olduğu zorunlu trafik sigortası, yalnızca kazalarda oluşan maddi ve bedensel zararları değil, aynı zamanda araç değer kaybını da kapsar. Ödenen sigorta primlerinin içinde yer alan değer kaybı teminatı, sürücüler için önemli bir mali güvence sağlar. Bu teminat, sürücünün kusurlu olduğu kazalarda karşı tarafa verilen araç değer kaybı tazminatını karşılamak amacıyla devreye girer.
Trafik kazalarında oluşan değer kaybı zararı, doğrudan kazaya neden olan kusurlu sürücüden değil, onun sigorta şirketinden tahsil edilir. Bu sayede mağdur olan taraf, hukuki süreçlerle uğraşmadan doğrudan sigorta şirketi aracılığıyla zararını tazmin etme hakkına sahip olur. Sigorta şirketi, kazada kusurlu olan tarafın trafik sigortası poliçesi kapsamında zararı karşılamakla yükümlüdür.
• Sigorta şirketleri, mağdur olan tarafın zararını daha hızlı ve güvenilir bir şekilde karşılar. Bu durum, taraflar arasında olası hukuki anlaşmazlıkların önüne geçer.
• Mağdur taraf, doğrudan sigorta şirketine başvurarak değer kaybı tazminatını tahsil eder. Böylece dava süreciyle zaman kaybetmeden hak ettiği tazminata ulaşır.
• Sigorta teminatı sayesinde, kusurlu tarafın maddi gücünden bağımsız olarak zarar karşılanır ve hukuki mağduriyet önlenir.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl ve Ne Zaman Yapılır?
Trafik kazası sonrasında araçta meydana gelen değer kaybı tazminatı için belirli adımların doğru şekilde izlenmesi önemlidir. Değer kaybı talebinde bulunabilmek için gerekli belgelerle birlikte, kazada kusurlu olan aracın sigorta şirketine başvuru yapılması gerekir.
• Değer kaybı talep dilekçesi
• Hasar görmüş araca ait fotoğraflar
• Araç ruhsatı fotokopisi
• Sürücü belgesi fotokopisi
• Kesin ekspertiz raporu
• Kaza tespit tutanağı
Başvuru süreci, sigorta şirketlerinin e-posta adreslerine dijital ortamda veya iade taahhütlü posta yoluyla gerçekleştirilebilir. Bu esnek başvuru yöntemleri, hukuki süreçlerin hızlı ve pratik ilerlemesini sağlar. Sigorta şirketi, trafik sigortası hasarlarında 15 gün, kasko sigortası hasarlarında ise 15 iş günü içinde başvuruyu değerlendirmek ve yanıtlamakla yükümlüdür. Eğer bu süre içerisinde talebe olumlu ya da olumsuz bir yanıt verilmezse veya talep reddedilirse, sigorta tahkim komisyonuna başvurarak dava açma hakkı doğar.